જો તમે સરકારી નોકરીમાં છો, તો આ સમાચાર તમારી માટે ખરેખર આનંદના છે. ઘણા મહીનાઓથી જેની રાહ જોવામાં આવી રહી હતી, તે હવે પૂર્ણ થઈ છે. પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં 28 ઓક્ટોબર 2025ના રોજ યોજાયેલી કેન્દ્રિય મંત્રિમંડળની બેઠકમાં 8મા પગાર પંચની Terms of Reference (ToR)ને મંજૂરી મળી ગઈ છે. એટલે કે, હવે સરકારી કર્મચારીઓના પગાર, ભથ્થા અને પેન્શનની સમીક્ષા માટેની પ્રક્રિયા સત્તાવાર રીતે શરૂ થઈ ગઈ છે. 8th pay commission big update
8મા પગાર પંચની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ
જાન્યુઆરી 2025માં કેન્દ્રીય મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જાહેર કર્યું હતું કે સરકારે 8મા પગાર પંચના રચનાને મંજૂરી આપી છે. આ પંચનો મુખ્ય હેતુ એ છે કે હાલના અને નિવૃત્ત સરકારી કર્મચારીઓના પગાર, ભથ્થા અને પેન્શનની સમીક્ષા કરવામાં આવે અને તેને મોંઘવારીના દર પ્રમાણે સુધારવામાં આવે. સીધા શબ્દોમાં કહીએ તો મોંઘવારી વધે ત્યારે કર્મચારીઓનું જીવન પણ સંતુલિત રહે, એ માટે આ પગાર પંચ જરૂરી બને છે.
પંચની રચના અને સમયસીમા
કેન્દ્ર સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે 8મો પગાર પંચ એક અસ્થાયી સંસ્થા તરીકે કામ કરશે. તેમાં એક અધ્યક્ષ, એક પાર્ટ-ટાઈમ સભ્ય અને એક મેમ્બર સચિવ રહેશે. આ પંચને તેની રચનાની તારીખથી 18 મહિનાની અંદર તેની ભલામણો કેન્દ્ર સરકારને સોંપવી પડશે. જો જરૂરી હોય તો પંચ અંતરિમ રિપોર્ટ પણ આપી શકશે જેથી કેટલીક ભલામણો વહેલી તકે અમલમાં આવી શકે. ૭ મો સેન્ટ્રલ પે કમિશન સી પી સી એન્ડ ડિફેન્સ ફોર્સીસ
પંચ કયા મુદ્દાઓ પર ધ્યાન આપશે
8મો પગાર પંચ ભલામણો કરતી વખતે દેશની આર્થિક સ્થિતિ, રાજકોષીય શિસ્ત, વિકાસ અને કલ્યાણકારી યોજનાઓ માટેના નાણાંકીય સ્ત્રોત, તેમજ પેન્શન યોજનાઓના ભારણ જેવા મુદ્દાઓ પર ધ્યાન આપશે. સાથે જ તે રાજ્ય સરકારોના નાણાકીય માળખા પર પડતા પ્રભાવને પણ ધ્યાનમાં લેશે, કારણ કે મોટા ભાગના રાજ્યો કેન્દ્ર સરકારની ભલામણોને થોડા ફેરફાર સાથે અનુસરે છે. આ પંચ કેન્દ્રિય જાહેર ક્ષેત્ર અને ખાનગી ક્ષેત્રના પગાર અને સુવિધાઓની પણ તુલના કરશે જેથી કર્મચારીઓ વચ્ચે સંતુલન જળવાઈ શકે.
કર્મચારીઓ માટે શું બદલાવ આવશે
સરકારી કર્મચારીઓ વર્ષોથી આ જાહેરાતની રાહ જોઈ રહ્યા હતા અને હવે તે રાહ પૂરી થઈ રહી છે. આ પગાર પંચ લાગુ થયા બાદ કર્મચારીઓના પગાર, પેન્શન અને ભથ્થામાં નોંધપાત્ર વધારો થવાની આશા છે. સાથે જ મોંઘવારી ભથ્થું અને ગ્રેચ્યુટી જેવી સુવિધાઓમાં પણ સુધારાની શક્યતા છે. હાલ ચર્ચા છે કે ગ્રેચ્યુટીની મર્યાદા 25 લાખ રૂપિયા સુધી વધારી શકાય છે.
રાજ્ય સરકારો પર શું અસર પડશે
જેમ 7મા પગાર પંચ બાદ થયું, તેમ આ વખતે પણ મોટાભાગની રાજ્ય સરકારો કેન્દ્રની ભલામણોને અનુસરી શકે છે. એટલે કે આ સુધારાનો ફાયદો માત્ર કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને નહીં પણ રાજ્યોમાં કામ કરતા લાખો સરકારી કર્મચારીઓને પણ મળી શકે છે. 8 મો સેન્ટ્રલ પે કમિશન સી પી સી એન્ડ ડિફેન્સ ફોર્સીસ
પ્રક્રિયા કેવી રહેશે
આ વખતે સરકારે પંચને વધુ ઝડપથી કાર્ય કરવા માટે સુચના આપી છે. હેતુ એ છે કે 2026ના અંત સુધીમાં કેટલીક મુખ્ય ભલામણો અમલમાં આવી જાય. 7મા પગાર પંચની તુલનામાં આ વખતની પ્રક્રિયા વધુ સંક્ષિપ્ત અને અસરકારક રહેશે.
લોકોના સામાન્ય પ્રશ્નો
પ્રશ્ન 1: 8મો પગાર પંચ ક્યારે લાગુ થશે?
જવાબ: શક્યતા છે કે 2026 સુધીમાં 8મા પગાર પંચની ભલામણો અમલમાં આવશે.
પ્રશ્ન 2: કેટલો પગાર વધારો થઈ શકે છે?
જવાબ: અંદાજ મુજબ 20થી 30 ટકા સુધીનો વધારો શક્ય છે.
પ્રશ્ન 3: પેન્શનરોને પણ ફાયદો મળશે?
જવાબ: હા, નિવૃત્ત કર્મચારીઓના પેન્શન અને મોંઘવારી ભથ્થા બંનેમાં વધારો થઈ શકે છે.
પ્રશ્ન 4: શું રાજ્ય સરકારના કર્મચારીઓ માટે પણ લાગુ થશે?
જવાબ: મોટાભાગના રાજ્યો કેન્દ્રની ભલામણોને થોડા ફેરફાર સાથે અનુસરે છે, એટલે તેઓને પણ ફાયદો મળી શકે છે.
પ્રશ્ન 5: ગ્રેચ્યુટીની મર્યાદા કેટલી રહેશે?
જવાબ: ચર્ચા મુજબ નવી મર્યાદા 25 લાખ રૂપિયા સુધી જઈ શકે છે..
